اقامت دائم استرالیا (PR)

مهدی کیوانی

سه شنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۱

اقامت دائم استرالیا (PR) یکی از محبوب‌ترین مسیرهای مهاجرتی برای افرادی است که به دنبال زندگی بلندمدت در کشور استرالیا هستند. دارنده این ویزا می‌تواند بدون محدودیت زمانی در استرالیا اقامت داشته باشد و از بسیاری از مزایای اجتماعی، آموزشی و درمانی بهره‌مند شود. با وجود مزایای بسیار، رسیدن به اقامت دائم فرایندی چندمرحله‌ای و همراه با شرایط مشخصی همچون امتیازبندی، ارزیابی مهارت، تسلط به زبان انگلیسی و رعایت الزامات سلامت و شخصیت است. همین موضوع باعث می‌شود شناخت کامل مسیرها، هزینه‌ها و چالش‌های احتمالی برای موفقیت در این مسیر اهمیت ویژه‌ای داشته باشد.

مزایای اقامت دائم استرالیا

برخی از مزایای اصلی اقامت دائم استرالیا شامل موارد زیر است:

• امکان اقامت نامحدود در استرالیا
• امکان ورود و خروج بدون محدودیت پس ز مهاجرت به استرالیا
• امکان کسب شهروندی استرالیا (حداقل ۴ سال پس از مهاجرت به استرالیا)
• امکان اسپانسر شدن برای سایر اعضای خانواده که قصد مهاجرت به استرالیا را دارند
• امکان استفاده از بیمه درمانی رایگان استرالیا (Medicare)
• امکان خرید ملک و اخذ وام در استرالیا
• امکان استفاده از کمک هزینه های دولتی مانند کمک هزینه داشتن فرزند خردسال
• امکان برخورداری از تخفیف شهریه تحصیلی در استرالیا

*نکته مهم درباره اقامت دائم استرالیا این است که فرد باید در هر ۵ سال، حداقل ۲ سال در استرالیا اقامت داشته باشد.

مسیرهای دریافت اقامت دائم استرالیا برای ایرانیان

اقامت دائم استرالیا یکی از پرطرفدارترین مسیرهای مهاجرتی برای ایرانیان است و به افراد این امکان را می‌دهد که به صورت دائم در این کشور زندگی، کار و تحصیل کنند. مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد که هر کدام شرایط، مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. در ادامه، مهم‌ترین روش‌های دریافت اقامت دائم استرالیا برای ایرانیان را بررسی می‌کنیم:

• اقامت دائم استرالیا از طریق کار (ویزای مهارتی مستقل – Subclass 189)

این مسیر مخصوص افرادی است که شغلشان در لیست مشاغل مورد نیاز استرالیا قرار دارد و بدون نیاز به اسپانسر کارفرما یا ایالت می‌توانند اقدام کنند. شرط اصلی این ویزا، داشتن ارزیابی مهارت مثبت، تسلط به زبان انگلیسی در سطح حداقل  Competent English، سن کمتر از ۴۵ سال و کسب حداقل ۶۵ امتیاز در سیستم امتیازبندی است. متقاضیان باید یک Expression of Interest در سیستم SkillSelect ثبت کنند و در صورت دریافت دعوت‌نامه، می‌توانند مستقیما برای ویزای دائم اقدام کنند.

• ویزای مهارتی با حمایت ایالتی (Subclass 190)

در این مسیر متقاضی نیازمند نامزدی یک ایالت استرالیا است. شرایط کلی مشابه ویزای ۱۸۹ است، با این تفاوت که شغل فرد باید در فهرست مشاغل ایالتی قرار داشته باشد و متقاضی تعهد دهد مدتی در همان ایالت زندگی و کار کند. نامزدی ایالت علاوه بر افزایش شانس دریافت دعوت‌نامه، ۵ امتیاز بیشتر هم به امتیاز متقاضی اضافه می‌کند.

• ویزای کارفرمایی (Employer Nomination Scheme – Subclass 186)

این ویزا مناسب افرادی است که یک کارفرمای استرالیایی حاضر به اسپانسر شدن برای آن‌ها باشد. مسیر ۱۸۶ چند جریان دارد؛ Direct Entry برای کسانی که تجربه کار در داخل استرالیا ندارند و TRT برای افرادی که قبلا با ویزای موقت ۴۸۲ یا مشابه در استرالیا کار کرده‌اند. شرایط آن شامل داشتن مهارت و سابقه کاری مرتبط، زبان انگلیسی کافی و زیر ۴۵ سال بودن است. پس از تأیید، متقاضی و خانواده‌اش اقامت دائم دریافت می‌کنند.

• ویزای منطقه‌ای ( Subclass 491 و تبدیل به ۱۹۱)

این مسیر برای افرادی طراحی شده که حاضر به زندگی و کار در مناطق رجینال (Regional) استرالیا هستند. ویزای ۴۹۱ یک ویزای موقت ۵ ساله است که پس از حداقل ۳ سال زندگی و کار در منطقه و رسیدن به حد مشخصی از درآمد، می‌توان آن را به ویزای دائم ۱۹۱ تبدیل کرد. این روش برای متقاضیانی که شغلشان در فهرست ملی نیست ولی در مناطق خاص نیاز وجود دارد، گزینه مناسبی است.

• ویزای خانوادگی ( Partner, Parent و سایر ویزاهای خانوادگی)

اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده‌ مانند همسر، شریک قانونی، فرزند یا والد شما شهروند یا مقیم دائم استرالیا باشد، می‌تواند برای شما اسپانسر شود. برای مثال، ویزای Partner ابتدا به صورت موقت صادر می‌شود و پس از اثبات استمرار رابطه، به ویزای دائم تبدیل می‌شود. ویزای والد نیز در دو نوع مشارکتی (با هزینه بالا ولی زمان انتظار کمتر) و غیرمشارکتی (هزینه کمتر ولی صف طولانی) ارائه می‌شود.

• مسیر بشردوستانه و پناهندگی

این مسیر مخصوص افرادی است که به دلایل سیاسی، مذهبی یا اجتماعی قادر به ادامه زندگی امن در کشور خود نیستند. افراد می‌توانند از داخل یا خارج از استرالیا برای ویزای Protection یا Humanitarian اقدام کنند. در صورت تأیید، این ویزاها امکان اقامت دائم و بهره‌مندی از حمایت‌های قانونی و اجتماعی دولت استرالیا را فراهم می‌کنند.

شرایط کلی دریافت اقامت دائم استرالیا

برای دریافت ویزای اقامت دائم استرالیا لازم است مجموعه‌ای از شرایط کلی رعایت شود که شامل سن، زبان، سوابق کاری و معیارهای سلامت و شخصیت است. معمولا برای ویزاهای مهارتی، فرد باید کمتر از ۴۵ سال سن داشته باشد و شغلی از فهرست مشاغل مورد نیاز استرالیا را انتخاب کند. علاوه بر این، داشتن یک ارزیابی مهارت مثبت  (Skills Assessment)  از مرجع معتبر برای رشته شغل الزامی است. تسلط به زبان انگلیسی نیز از طریق آزمون‌هایی مانند IELTS  یا PTE ثابت می‌شود و حداقل نمره Competent English معمولا مورد نیاز است.

شرایط دیگر شامل داشتن امتیاز کافی در سیستم Points Test است که بر اساس عواملی همچون سن، سطح زبان، سابقه کار و تحصیلات محاسبه می‌شود. در برخی مسیرها، دریافت اسپانسر ایالتی یا کارفرما نیز الزامی است و تنها پس از آن دعوت‌نامه (Invitation to Apply) صادر می‌شود. همچنین، همه متقاضیان باید گواهی سلامت از پزشکان مورد تأیید دولت استرالیا و گواهی عدم سوءپیشینه از کشورهایی که در ده سال اخیر بیش از ۱۲ ماه در آن‌ها اقامت داشته‌اند ارائه دهند. در نهایت، مدارکی مانند پاسپورت معتبر، شناسنامه، مدارک تحصیلی، سوابق شغلی و نتیجه آزمون زبان برای تکمیل پرونده ضروری هستند.

تفاوت اقامت دائم و شهروندی استرالیا

تفاوت اقامت دائم و شهروندی استرالیا یکی از موضوعات مهمی است که بسیاری از متقاضیان مهاجرت باید به آن توجه داشته باشند. اقامت دائم به فرد این امکان را می‌دهد که به صورت دائم در استرالیا زندگی، کار و تحصیل کند و از بسیاری از مزایای شهروندی برخوردار شود. با این حال، این سطح از اقامت به معنای عضویت کامل در جامعه استرالیایی نیست و برخی حقوق کلیدی همچون حق رأی یا دریافت پاسپورت استرالیایی را شامل نمی‌شود.

از نظر حقوقی و قانونی، شهروندی بالاترین سطح تعلق به جامعه استرالیا محسوب می‌شود. شهروندان می‌توانند بدون محدودیت وارد استرالیا شوند و خارج از آن شوند، در انتخابات محلی و فدرال رأی دهند، برای دریافت پاسپورت استرالیایی اقدام کنند و از حمایت کنسولی این کشور در خارج از مرزها بهره‌مند شوند. در مقابل، دارندگان اقامت دائم برای خروج و ورود مجدد به استرالیا نیازمند ویزای معتبر با Travel Facility هستند و هنگام سفر باید از پاسپورت کشور مبدأ خود استفاده کنند.

علاوه بر این، برخی مزایا و فرصت‌ها تنها برای شهروندان در دسترس است. برای مثال، دسترسی به تمامی خدمات دولتی، امکان اشتغال در موقعیت‌های حساس امنیتی یا دیپلماتیک صرفا برای شهروندان امکان‌پذیر است. در حالی که دارندگان اقامت دائم بسیاری از خدمات رفاهی و اجتماعی را دریافت می‌کنند، اما همچنان محدودیت‌هایی در بهره‌برداری کامل از حقوق شهروندی دارند. به همین دلیل، بسیاری از افرادی که ابتدا ویزای اقامت دائم دریافت می‌کنند، پس از گذشت مدت زمان مشخص و رعایت شرایط، برای شهروندی استرالیا نیز اقدام می‌کنند.

مراحل دریافت اقامت دائم استرالیا

فرایند دریافت اقامت دائم استرالیا چندین مرحله کلیدی دارد. در ادامه، مراحل اصلی این مسیر را به ترتیب توضیح می‌دهیم:

1. تعیین شرایط اولیه

ابتدا باید بررسی کنید که آیا شرایط لازم برای درخواست را دارید یا خیر. این کار شامل بررسی شغل در فهرست مشاغل مورد نیاز، داشتن سابقه کار مرتبط، سن زیر ۴۵ سال (در اغلب ویزاها) و توانایی اثبات مهارت‌های زبان انگلیسی از طریق آزمون‌هایی مثل IELTS یا PTE است. همچنین نیاز است امتیازات کافی در سیستم Points Test  را کسب کنید.

2. دریافت ارزیابی مهارت (Skills Assessment)

مدارک تحصیلی و سوابق کاری شما باید توسط مرجع ارزیابی مربوطه در استرالیا تأیید شود. این مرحله نشان می‌دهد که تجربه و مدرک شما با استانداردهای استرالیا هم‌خوانی دارد.

3. ثبت Expression of Interest (EOI)

پس از ارزیابی مهارت، باید EOI خود را از طریق سیستم SkillSelect ثبت کنید. این اقدام به منزله درخواست مستقیم ویزا نیست، بلکه ابزاری است که دولت استرالیا از طریق آن متقاضیان واجد شرایط را برای دریافت دعوت‌نامه انتخاب می‌کند.

4. دریافت دعوت‌نامه (Invitation to Apply – ITA)

اگر امتیاز شما کافی باشد و شغلتان مورد تقاضا باشد، از طرف دولت استرالیا دعوت‌نامه رسمی برای ارسال درخواست ویزا دریافت خواهید کرد. این گام به معنای شروع روند رسمی درخواست اقامت دائم است.

5. ثبت درخواست ویزای اقامت دائم

پس از دریافت دعوت‌نامه، باید مدارک کامل از جمله پاسپورت معتبر، مدارک تحصیلی و کاری، گواهی پلیس (Police Clearance)  و نتیجه آزمایش‌های پزشکی را ارائه دهید. همچنین باید فرم‌های مربوط به سلامت و شخصیت را تکمیل کرده و بیانیه ارزش‌های استرالیا (Values Statement) را امضا کنید.

6. انتظار برای تصمیم نهایی

مدت زمان بررسی پرونده به نوع ویزا و حجم درخواست‌ها بستگی دارد. پس از تکمیل بررسی‌ها، در صورت تأیید، ویزای اقامت دائم استرالیا به شما اعطا می‌شود و می‌توانید از تمامی مزایای آن بهره‌مند شوید.

هزینه‌های دریافت اقامت دائم استرالیا

دریافت اقامت دائم استرالیا علاوه بر زمان و تلاش، شامل هزینه‌های قابل توجه نیز می‌شود. مهم‌ترین بخش هزینه‌ها مربوط به هزینه درخواست ویزا است که برای ویزاهای مهارتی مانند  Subclass 189، ۱۹۰ و ۴۹۱ معمولا از حدود ۴,۷۰۰ تا ۴,۹۰۰ دلار استرالیا برای متقاضی اصلی شروع می‌شود. علاوه بر آن، هزینه‌های جانبی مانند ارزیابی مهارت (بین ۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ دلار بسته به مرجع ارزیاب)، آزمون زبان انگلیسی مانند IELTS یا  PTE، گواهی عدم سوءپیشینه پلیس و معاینات پزشکی نیز باید پرداخت شوند. همچنین در صورت نیاز به ترجمه رسمی مدارک یا اضافه کردن اعضای خانواده به پرونده، مجموع هزینه‌ها ممکن است به ۷,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ دلار استرالیا یا حتی بیشتر برسد.

مدت زمان لازم برای دریافت اقامت دائم

مدت زمان بررسی و صدور اقامت دائم استرالیا بسته به نوع ویزای انتخابی متفاوت است و ممکن است از چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد. به عنوان نمونه، ویزای مهارتی مستقل (Subclass 189) معمولا حدود ۸ تا ۹ ماه زمان می‌برد، در حالی که ویزای پارتنر (Partner Visa) ممکن است بیش از ۱۶ ماه طول بکشد. عواملی مانند کامل بودن مدارک، ارائه به‌موقع آزمایش‌های پزشکی و گواهی عدم سوءپیشینه، درخواست مدارک تکمیلی از سوی افسر پرونده و فرآیندهای راستی‌آزمایی سوابق شغلی یا شخصیتی نیز بر سرعت بررسی اثرگذار هستند. برای اطلاع از زمان دقیق‌تر و به‌روز، توضیه می‌کنیم از ابزار Visa Processing Time Guide در وب‌سایت رسمی وزارت امور داخلی استرالیا استفاده کنید.

چالش‌ها و مشکلات احتمالی در مسیر اقامت دائم

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در مسیر دریافت اقامت دائم استرالیا، پیچیدگی سیستم مهاجرتی و تغییر مداوم قوانین است. هر سال ممکن است شرایط مهاجرتی تغییر کند و برخی مشاغل از فهرست مشاغل مورد نیاز حذف شوند یا شرایط امتیازبندی سخت‌تر شود. این موضوع ممکن است باعث شود متقاضیانی که در ابتدا واجد شرایط بودند، در میانه مسیر شانس خود را از دست بدهند. علاوه بر این، نیاز به ارائه مدارک دقیق و کامل مانند ارزیابی مهارت، گواهی سلامت، مدارک شغلی و گواهی عدم سوءپیشینه، روند را دشوارتر کرده و هرگونه نقص یا خطا می‌تواند منجر به تأخیر یا حتی ریجکتی درخواست شود.

از طرفی، مسائل مالی و اجتماعی نیز بخش مهمی از چالش‌ها هستند. هزینه‌های بالای درخواست ویزا، آزمون زبان، ارزیابی مدارک و زندگی اولیه در استرالیا فشار زیادی بر متقاضیان وارد می‌کند. حتی پس از اخذ ویزا، چالش‌هایی مانند پیدا کردن شغل در بازار کار رقابتی، سازگاری با فرهنگ و سبک زندگی جدید و تفاوت در قوانین و هنجارهای محیط کار نیز وجود دارد. در کنار این مسائل، زمان طولانی و غیرقابل پیش‌بینی بررسی پرونده‌ها نیز باعث نگرانی بسیاری از افراد می‌شود. بنابراین مسیر اقامت در استرالیا علاوه بر فرصت‌های فراوان، نیازمند صبر، برنامه‌ریزی دقیق و آمادگی برای مقابله با موانع احتمالی است.

سوالات متداول

آیا می‌توان با ویزای تحصیلی به اقامت دائم رسید؟

بله، اما با ویزای تحصیلی نمی‌توان مستقیما برای اقامت دائم اقدام کرد. پس از پایان تحصیل و دریافت ویزای موقت فارغ‌التحصیلی (Subclass 485) می‌توان با کسب تجربه کاری و استفاده از مسیرهای مهارتی یا اسپانسری کارفرما به اقامت دائم رسید.

آیا با اقامت دائم می‌توان خانواده را هم به استرالیا آورد؟

بله، دارندگان اقامت دائم می‌توانند از طریق برنامه مهاجرت خانوادگی برای همسر، فرزندان، والدین یا برخی بستگان خود درخواست ویزا بدهند. نوع ویزا بسته به رابطه خانوادگی و شرایط فرد متقاضی متفاوت خواهد بود.

ویزای پرمننت استرالیا چیست؟

ویزای پرمننت استرالیا نوعی ویزا است که به شما اجازه می‌دهد به صورت دائم در این کشور زندگی، کار و تحصیل کنید و از مزایایی مانند خدمات درمانی عمومی (Medicare) بهره‌مند شوید. همچنین امکان سفر به استرالیا و خروج از آن را برای مدت پنج سال فراهم می‌کند و پس از آن نیاز به ویزای Resident Return خواهید داشت.

امکان لغو اقامت دائم استرالیا وجود دارد؟

بله، امکان لغو اقامت دائم استرالیا وجود دارد اما تنها در شرایط جدی مانند داشتن سابقه کیفری سنگین یا عدم موفقیت در تست شخصیت. در این موارد وزارت امور داخلی می‌تواند ویزا را لغو کند و فرد باید برای تجدیدنظر اقدام کند.